Đôi dòng tản mạn về "Ông Đồ già"
Thầy Nguyễn Thành Tài

Đọc thơ, nghe nhạc, nhìn hình Ông Đồ già, tay cầm bút lông, lòng lâng lâng rung cảm; hình như Ông bâng khuâng, ngập ngừng, lưỡng lự, đắn đo, thảo chữ gì cho con cháu đây?

Phước (Phước lưu tử) hay Đức (Đức lưu tôn)(?). Phước, Đức đều quý hơn cả bạc vàng(?)!
Xuân về Phước báu lai tăng. Thật tuyệt vời, Ông viết ra chữ Phước.

Và sau đây vài ý nghĩ về baì thơ "Ông Đồ già"của Vũ đình Liên (1)

Đọc lại bài thơ:

Mỗi năm hoa đào nở,
                        Lại thấy ông đồ già.
                        Bày mực tàu giấy đỏ,
                        Bên phố đông người qua.
                        Bao nhiêu người thuê viết,
                        Tấm tắc ngơị khen tài.
                        "Hoa tay thảo những nét,
                        Như phuợng múa rồng bay".
                        Nhưng mỗi năm mỗi vắng,(2)
                        Người thuê viết nay đâu?
                        Giấy đỏ buồn không thấm,(3)
                        Mực đọng trong nghiên sầu...
                        Ông đồ vẫn ngồi đấy,
                        Qua đường không ai hay.
                        Lá vàng rơi trên giấy,
                        Ngoài giời mưa bụi bay.(4)
                        Năm nay đào lại nở.
Không thấy ông đồ xưa.
Những người muôn năm cũ,
                        Hồn ở đâu bây giờ?
(1936)

         (1) Vũ đình Liên sanh ngày 15-10 năm Qúy Sửu,nhằm ngày 12-11-1913 tại Hà Nội,
               mất ngày 18-1-1996  [Theo Wikipedia và Hoài Thanh -Hoài Chân]
         (2) Nhưng mỗi năm mỗi vắng,  ( đúng hơn Mỗi năm một vắng ).
         (3) Nhiều người,nhiều nơi ghi:Giấy đỏ buồn không thắm,khi luận,giải và bình thơ.
              Theo Tôi thì : Giấy đỏ buồn không thấm,
Mực đọng trong nghiên sầu. 
Vì :Giấy đỏ ứng với mực
Buồn ứng với sầu
Không thấm ứng với đọng trong nghiên

[Nàng Giấy đỏ tươi thắm kia buồn vì (không ngấm được mực) không còn cận kề, phải xa cách biệt ngàn chàng Mực, chiụ bao cảnh mưa buị phũ phàng cuả thói đời ( ngoài giời mưa bụi bay) và để cho kẻ phàm phu, lá uá vàng chết tiệt vô duyên kia được dịp trêu ngươi (lá vàng rơi trên giấy).
Chàng mực sầu vì phải nằm khô đọng trong nghiên,không còn được biến thành những nét phượng múa rồng bay trên giấy đỏ nữa.]
Nghiên mực, bút lông nhường chỗ cho mực bình, bút sắt rôì đến bút bi và....

         (4) Ngoài giời mưa bụi bay. Tác giả người miền Bắc nên viết giời thay vì người miền Nam viết trời.
Bài thơ khá phổ biến, nhiều người biết đến và được phổ nhạc. Chữ Giời nếu không là người Bắc, phát âm sẽ nặng giọng hơn, không thanh tao nhẹ nhàng bằng đọc chữ trời,
Do đó : Ngoài trời mưa bụi bay. (thay vì Ngoài giời mưa bụi bay)

Những người muôn năm cũ
 Hồn ở đâu bây giờ?

Tôi rất cảm hai câu này: Hởi người Việt-Nam con Rồng cháu Tiên của lịch sử trên bốn ngàn năm Văn Hiến, hồn các ngươi bây giờ ở đâu?.

Chân thật ghi lại cảm xúc, đúng sai lẽ nào?

NT2

20-1-2008 Xuân tha hương

Trở về Trang Xuân Mậu Tý 2008