Nín lặng
Thiện-Nghĩa
Mấy hôm nay mỗi khi trời
mưa và màn đêm buông xuống th́ một dàn giao
hưởng ḥa tấu năo-nuột lại cất vang cả
khu đất sau nhà! Đó là tiếng kêu
của nhắc-nhen, ễnh ương và côn trùng. Hôm
nay ra ca trực lại gặp trời mưa kéo dài, một
ḿnh ngồi nhăm nhi b́nh trà dưới mái hiên
hướng ra sau nhà, Thuận vừa lầm-bầm
“mưa hoài không tạnh” vừa thưởng-thức
miễn phí dàn giao hưởng. Nh́n bầu trời bao la,
trông về quê cũ, ḷng buồn rười-rượi,
chàng miên-man suy nghĩ mông-lung và những kỷ niệm
từ sâu trong tiềm-thức lại hiện về,
Từ ngày tha-phương
lập nghiệp đến nay đă trên 30 năm, nhưng
đếm chưa giáp đầu ngón tay
số lần về quê v́ chàng măi lo tảo-tần nơi
xứ xa. Lúc thầy c̣n sống th́ mỗi
tết Thuận c̣n về thăm quê và thầy.
Đường tuy không xa nhưng chẳng c̣n ai
thân-thuộc ở đó, cha mẹ đă được
Thuận rước về ở chung
để tiện chăm lo lúc trái gió trở trời
của tuổi già,
Âm thanh của dàn
giao hưởng nầy chàng đă từng quen thuộc. Ngày xưa lúc 6
tuổi Thuận được cha gởi ở với
thầy, để được nuôi và dạy học
vỡ ḷng v́ cha mẹ phải tha phương cầu
thực, lâu-lâu mới về thăm. Sau nầy cha
Thuận thường nói:
- Đứa nào được
ảnh vỡ ḷng th́ học sáng dạ lắm! Xóm ḿnh có
mấy đứa ngỗ-nghịch nhất như thằng
Y, thằng Ch,… chỉ có ảnh dạy
nó mới đọc được chữ!
Ở nhà thầy,
những đêm mưa Thuận không sao ngủ
được cũng bởi tiếng của dàn giao
hưởng sau hè, nó khiến Thuận nhớ thương
cha mẹ đến rơi nước mắt. Đến nay trên 50 tuổi
đầu mà mỗi khi nghe tiếng nhắc-nhen,
ễnh-ương, côn-trùng ḥa tấu th́ bao nhiêu kư-ức
tuổi thơ lại hiện về ngỡ như mới hôm nào!
Đến khi trong
làng có nhiều trường học và tuổi thầy
đă cao, thầy không dạy vỡ ḷng nữa, chỉ
cặm-cụi làm vườn và giúp cô (người vợ
hiền của thầy) trong việc mua trái-cây để cô
chở lên Sài-G̣n bán.
Cũng có nhiều
người chở trái cây lên Sài-G̣n, nhưng cô lại
được nhiều suôn-sẻ, may-mắn. V́ trái cây nhiều, cô nhờ
Thuận đến tiếp, mà lần nào có Thuận th́ bán
nhanh, được giá; cô để ư và mỗi lần
chuẩn bị đem trái cây lên Sài-G̣n là cô kêu Thuận
đến tiếp. Sau này t́nh cờ cô nói ra Thuận
mới biết:
- Có lần Quốc lộ 4 bị đắp
mô, kẹt xe, tao nghĩ chuyến nầy
chắc lỗ. Nhưng hên thế nào ấy! Người ta
dẹp mô rất mau, xe qua được
sớm và chuyến ấy tao có lời nhiều nữa! Thật không ngờ.
Lần đó cô mua cho Thuận
cái áo thun nhiều lổ, Thuận mừng lắm v́ từ
nhỏ đến giờ, có lần nào Thuận
được mặc áo mới đâu; quấn áo đi
học toàn do mẹ Thuận xin của con ông chủ. Cô buôn-bán nên rất tin-tưởng chuyện
hạp tuổi và mỗi khi vào đợt trái cây là
thầy, cô kêu Thuận đến tiếp.
Huệ, con thầy, cùng tuổi
với Thuận là thiếu nữ ít nói, cần-mẫn,
việc nhà trong ngoài đều do Huệ đảm-đang
nên được thầy, cô thương nhất nhà.
Sống bên nhau
thân-thiện, t́nh-cảm nảy-nở giữa Thuận và
Huệ lúc nào không biết. Có lần do sắp xếp trái cây vào cần xé, vô
t́nh hay cố ư, tay Thuận nằm trong ḷng bàn tay của Huệ,
người chàng như chạm phải điện, đêm
đó chàng trằn-trọc măi,… và cứ
mỗi chuyến hàng cô chuẩn bị đi bán là mỗi
lần Thuận xao-xuyến.
Rồi thầy bệnh nặng
phải nằm viện, gia-đ́nh sa sút
hẳn! Việc vườn-tược trút
lên vai Huệ. Thuận cố gánh-vác
mọi việc nặng nhọc thay cho nàng. Những
lúc hai người cùng làm chung một công
việc như bơm nước tưới vườn,
hái trái cây … ḷng chàng lại rộn-ràng. Cả
hai cặm-cụi làm việc bên nhau, chẳng ai dám nh́n
mặt ai và không nói với nhau một lời dù là
bâng-quơ. Tuy vậy những khi gặp nhau ngoài
đường hễ Thuận cười mỉm th́
Huệ cũng mỉm cười theo, …
Đến ngày
thầy ra viện, Thuận đến thăm,
được thầy mừng với vẻ
đặc-biệt lắm. Thầy rất thương chàng, lâu-lâu nhà có món
ǵ ăn ngon là:
- Bây đâu, kêu thằng
Thuận lại ăn cơm với nghe.
Có lần một đứa em
của Huệ chọc-phá bằng cách cố ư xếp cho
chàng và Huệ được ngồi sát nhau trong mâm cơm, … làm hai đứa chẳng tự
nhiên tư nào!
Không biết tự bao giờ,
một thứ t́nh cảm dịu dàng, tha thiết đă nhen
nhúm trong trái tim của thằng thanh-niên
nghèo, hai bàn tay trắng. Nhiều đêm Thuận
trằn-trọc, rồi chiêm-bao gặp Huệ, nhưng chàng
cố đè-nén ḷng ḿnh, tự nhủ: “phận đỉa
chớ đeo chân hạt”
Kể từ ngày
thầy lành bệnh, Thuận ít tiếp việc
nặng-nhọc cho Huệ nữa. Cô th́ ngưng
việc chở trái cây lên Sài-G̣n v́ trái cây
đồng-bằng thiếu sức cạnh-tranh. Thuận có thời-gian đi làm mướn
nhiều hơn, nhưng những ngày chàng và Huệ bên
cạnh nhau hầu như không c̣n nữa, vả lại
cả hai c̣n phải chú tâm vào việc học-hành.
Thế rồi “cơn mưa nào
cũng dứt”! Thuận quá nghèo, đành
bỏ học, ra đời sớm với cuộc sống
nghèo-khổ, làm thuê kiếm sống c̣n Huệ vẫn
được tiếp tục việc học.
Phần v́ “xa mặt, cách ḷng”, phần v́ mặc cảm tự ti,
Thuận lập gia-đ́nh, chôn luôn mối t́nh đầu
đời của ḿnh từ đấy!
Xong đại
học, vài năm sau Huệ lập gia-đ́nh với
bạn cùng lớp, cuộc sống ấm-êm, gia-đ́nh giàu
có, con-cái thành-đạt. C̣n Thuận vừa làm thuê vừa
cố gắng vươn lên về mọi mặt, nhờ
vậy cuộc sống của chàng “nh́n lên không bằng ai,
nh́n xuống không ai bằng”.
Chàng đă vượt khỏi cảnh cơ-cực,
không c̣n bị xóm-giềng coi rẻ như cha-mẹ ḿnh ngày
xưa!
-----
Được tin
thầy qua đời, Thuận về tiễn thầy
lần cuối.
Do đến rất sớm, trong nhà nhiều người
chưa hay, lần đầu gặp chồng Huệ, hai
người chưa biết nhau, chồng Huệ
tưởng Thuận là khách nên… Đốt
xong nén hương vĩnh biệt thầy, Thuận cám
ơn, xin lỗi rồi đi vào bếp thăm cô.
Đang ngồi chia buồn với cô th́ Huệ ở phía
sau tự lúc nào, vỗ vai Thuận mừng rỡ:
- Lâu quá mới gặp, khoẻ
hả Thuận?
Rồi quay sang bàn tính việc ma
chay.
Hơn hai năm
sau, đến phiên cô qua đời, Thuận cũng về
tiễn cô. Xong
đám tang, hôm đó Thuận tuy ăn
chay nhưng uống nhiều rượu, nhiều hơn
lần chàng đưa thầy đến nơi an-nghỉ
cuối cùng. Huệ liên tục bước ra sân đến
bên chàng nhắc nhở:
- Thuận vô trong nhà ăn cơm, trong ấy cũng có thức
ăn chay!
Nhưng chàng cứ ngồi
uống hết ly này đến ly khác, vừa uống
vừa lắng nghe tiếng ḷng ḿnh: “Huệ ơi đây là
những ly rượu cuối cùng, anh uống để
tiễn biệt gia-đ́nh nhiều ân-nghĩa, nặng t́nh
với anh. Có lẽ từ nay anh sẽ không
c̣n chiêm-bao nữa. Trước giờ mỗi lần
chiêm-bao thấy em th́ hôm sau anh chẳng làm ăn
ǵ được, người cứ thẫn-thờ,
chỉ biết t́m quên trong men rượu mà thôi!”
__ __ __ __
Thầy, cô ơi
xin nhận nơi đây ḷng ghi ơn của con. Ngày xưa con có điều ǵ
chưa vừa ư thầy cô, mong thầy, cô bỏ qua
để con được nhẹ-nhàng với phận
của con.
Trở
về trang Truyện Ngắn