|
Những ngày của tuần thứ 3 tháng 9, Sài gòn ngày nào củng mưa, mưa rất lớn. Ngồi ở quán cafe góc phố, nhìn hàng cây Bằng lăng bên đường vẩn một màu xanh tươi rói sau cơn mưa. Nghe nói mùa Thu cây thay lá, Thu về với lá vàng rơi nhưng nơi đây sao lá không rơi? À quên! Nơi đây làm gì có mùa Thu?
Quán cafe chỉ có khách quen lui tới, có người uống cafe ở đây hơn 20 năm và ngồi giử riết một chổ cho riêng mình. Khách thường đọc báo buổi sáng rồi bàn chuyện thời sự đó đây rồi bình luận, tán phét, càm ràm đủ chuyện. Câu chuyện thời sự tháng nầy họ hay bàn là "mùa tựu trường" câu chuyện "hằng năm mổi độ Thu về, ngòai đường mưa rơi , gió lạnh có lá vàng rơi rụng" là mấy anh bạn tóc muối tiêu ngân nga lại bài văn " Tôi đi học" của Thanh Tịnh.
“Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đương có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học..."
Đọan văn mà bọn tôi không bao giờ quên, theo chúng tôi có lẻ hết cả cuộc đời vì mình không còn học thì tới con cháu mình học. Đọc lại đọan văn, lòng bổng bâng khuâng nhung nhớ một thời hoa bướm xa xưa.
Giờ thì không còn hoa buớm, chỉ còn trìu mến trông theo dáng sấp nhỏ ôm cặp đi học khuất xa đầu ngỏ, mong chờ một tương lai tươi sáng, không biết mấy đưa nhỏ có lẩng thẩn nhớ bài văn "Tôi di học" như lớp cha chú không?
Cái học bây giờ không còn dể dàng như ngày xưa. Ngày xưa ấy, con nít đi học đâu có tốn kém nhiều gì đâu? Một nhà có bốn, năm đứa con đi học là chuyện thường, chỉ sợ chúng không chịu học thôi. Cái học bây giờ nặng về tiền bạc, không tiền thì không đi học. Học trường nhỏ ít tiếng tăm, tiền học ít. Học trường lớn tiếng tăm nhiều thì tiền nhiều. Bởi vậy vào mùa tựu trường mấy đấng phụ huynh học sinh lo chạy tiền trường đến sẩu mình. Mấy ông khách trong quán cafe đều nằm trong diện phụ huynh học sinh "cận nghèo và nghèo". Cận nghèo thì đóng phí học tập đúng ngày không thiếu nhưng củng lè luỡi, toát mồ hôi hột. Nghèo thì đóng từ từ, thiếu lên thiếu xuống dai như đĩa, chờ hiệu trưởng dọa đuổi học mới chạy ra tiền mà đóng. Có phụ huynh thuộc dạng nghèo cá biệt, không có tiền đóng cho con học trường lớn, đành ngậm ngùi chuyển con qua mấy trung tâm giáo dục thường xuyên học cho bớt tiền.
Tôi thì chỉ than thầm trong bụng khi đọc cái thông báo đóng tiền của nhà trường, nhìn bảng báo giá phí học hành của thằng con dài lê thê như bảng phong thần mà bần thần cả người. Lo nhưng không dám nói ra vì sợ ảnh hưởng tới tinh thần của thằng nhóc ở nhà. Rồi một lần ngồi coi thời sự trên tivi, có đọan phim quay cảnh các em nhỏ tiều học bơi vượt con sông hai bận một ngày để đến trường học cái chử mà thấy quặng lòng. Con sông tuy nhỏ nhưng nước chảy cuồn cuộn, nước sông đỏ đục ngầu nhìn mấy đứa nhỏ bơi vượt sông mà hồi hộp. Không hiểu mấy cái đầu "đỉnh cao trí tuệ "của nước nhà nghỉ sao khi coi đọan phim nầy? Đâu đó trong nước vẩn còn nhiều cảnh na ná như vầy xẩy ra mà sao họ cứ tính mấy cái chuyện trên trời. Nào là phải xây dựng tàu siêu tốc hết vài trăm ngàn tỷ đồng, là tạc tượng bà mẹ VNAH 400 tỷ, kỷ niệm ngày nầy chổ nọ vài ngàn tỷ, rồi lại cải cách giáo dục tòan diện thêm vài chục ngàn tỷ...v...v...Mà làm cây cầu, một con đường, một ngôi trường bằng gạch cho mấy đứa nhỏ vùng xa học hành đàng hòang một chút, sao không nghỉ đến? Vì thế lòng trở nên nhẹ nhỏm, dù sao đi nửa mấy đứa nhỏ ở đây củng còn đàng hoàng đi học, than cái nổi gì ?
Anh Tư chạy xe ôm đầu ngỏ ngồi uống cafe chửi đổng ...vợ mình.
- ."..chỉ mổi cái việc chạy xin tờ giấy xác nhận hộ nghèo để nộp nhà trường xin giảm học phí cho thằng con mà lo củng không xong, ăn thì giỏi..."(?) Tôi hỏi sao không xin được, ổng trả lời:
- " Ông coi có ai như bả không? Trong mục kể nghèo, nghề nghiệp của bả, mình bán vé số thì ghi bán vé số đi, lại ghi nghề nghiệp là "buôn bán". Thằng cha nhận đơn của phường phán một câu: buôn bán mà nghèo cái gì? Xong bác cái rột, hỏi ông coi tức không?
- Ờ ờ! Phi thương bất phú mà. Tôi phì cười trả lời, xong mới thấy mình cười vô duyên.
Rồi anh Tư kể tiếp
- Tui sùng la bả lây qua thằng con, bảo rằng phen nầy không đóng nổi tiền học, tao cho mầy nghỉ học đi bán vé số với má mầy luôn. Ông biết nó trả lời sao không? Nó khẽ khàng bảo với tôi là : ba mua cho con cái xe, con ra chạy xe ôm như ba chứ đừng bắt con đi bán vé số. Tui nghe mà như muối xát trong lòng.
Tôi nhìn anh Tư và hình như anh khóc thiệt. Đôi mắt anh ngấn lệ, nghèo đúng là một cái tội.
Xóm nghèo của tôi, đường vào quanh co bao nhiêu ngõ nhỏ đi mà nghe ngân nga tiếng trẻ học bài, bao mơ ước rời xa mải nơi đây nhưng nào có dể? Xóm nghèo nước ngập tới gối khi cơn mưa lớn kéo về, cho con nít nô đùa, cho người lớn tát nước ra hiên nhà, trông trời dứt mưa. Tôi ngồi uống cafe ở quán đầu ngõ nghe tiếng mưa sáng sớm, nghe anh Tư kể chuyện tự nhiên thấy buồn, thôi thì! hồn ai nấy giử, con người ai củng có số mà.
Ngay mình đây giờ củng sính vính, ví như xui xẻo không chừng mình củng vậy, cái gì tới nó tới, lo gì? Đời như sàn đấu quyền anh, lo chống đở miển hồ đừng để nó hạ mình nốc ao đo sàn là được rồi. Bị đời đấm cho xây xẩm mặt mài củng ráng mà mở to mắt để né cú đấm sau, không được gục. Tôi và anh cùng nhiều người khác dù không muốn củng phải đối mặt, chứ né sao được? An ủi anh vài câu rồi chia tay ra về. Càm ràm tháng 9.
|
