|
Đứa cháu đã mười bốn tuổi của tôi vẫn chưa biết con trâu ra làm sao!
Ngày cháu còn nhỏ xíu, thường được tôi ru bằng mấy câu đồng dao:
-Con trâu ăn cỏ đất bằng,
uống nước bờ ao
Ngày nào mầy sống với tao,
bây giờ mầy chết cầm dao xẽ mầy
Thịt mầy nấu cháo linh đinh
da mầy bọc trống tụng kinh trong chùa
Sừng mầy tao tiện con cờ,
cán dao, cán mác, lược dày, lược thưa...
Lúc đó cháu cứ bắt tôi tả con trâu cho nghe. Tôi tả đủ thứ trên người con trâu nào là bự như con...da đen, lông không dài lắm, mắt tròn xoe và rất đẹp, rất to, sừng cong vòng, nhọn hoắt ...v...v và... v...v thế nhưng chắc chắn cháu không thể kết nối chúng lại để hình dung ra con trâu như thế nào.
Thật ra quê tôi không có trâu, bà con trong cả quận, cà làng, cả xóm, chỉ nuôi bò mà thôi. Khắp cái xứ cù lao đó cho dù tìm có đỏ con mắt cũng chẳng thấy một con trâu nào.
Ngày ấy, mấy bà nội trợ ra chợ mua thịt bò hay hỏi đi hỏi lại cho chắc ăn. Họ sợ người bán tráo thịt trâu vào dữ lắm!
Thật ra cái họ ngại không phải là mùi vị, mức độ ngon, dỡ chênh lệch, mà vì bà con ta in trí rằng những người thờ "ông" -tức Quan thánh đế quân- rủi ăn nhầm thịt trâu là bị vật te tua, tơi tả.
Quê tôi là cái nôi của đạo Phật giáo Hòa Hảo. Đạo của chúng tôi cử ăn thịt trâu, chó, bò...vì những con nầy được xem như bạn của nhà nông. Bởi vậy mà có một thời những ngôi chợ ở quê tôi không có tới một hàng thịt bò! Cái món phở và bún bò huế chỉ có sau năm 75 mà thôi!
Khi tôi sống ở Sài gòn, mỗi lần bà ngoại sắp nhỏ lên thăm cứ dặn đi, dặn lại một điều là đừng có mua thịt bò về ăn, tội lắm!
Đối với tôi, không có con vật nào đáng được trân trọng do sự đóng góp lớn lao cho con người bằng trâu, bò. Ngoài ra chúng còn hết sức dễ thương, hiền lành, cam phận, nhẫn nhục so với hầu hết các loài gia súc khác.
Ngày trước tôi để ý thấy trên mình mấy con bò trong xóm đều có vô số vết roi. Người chăn, ngồi nghễu nghện trên lưng chúng, với cây roi cầm chặt trong tay, hể buồn buồn và quất roi lên mình chúng để giải trí. Điều đó dần trở thành một thói quen, nhìn thấy mà tức!
Ngoài việc bị con người cư xử tệ bạc, chúng còn bị mấy con vật bé tí ti ăn hiếp. Mấy con muỗi cứ bám vào chúng rồi tha hồ mà chích, nhứt là ở những chỗ mà đuôi không vươn tới được. Bởi vậy mà hầu như cơ và da của chúng cứ rung lên từng lúc.
Con trâu cực như vậy cho nên năm con trâu nhiều cặp vợ chồng nín nhịn chớ không dám đẻ, cũng xêm xêm như năm con gà, con khỉ vậy!
Con trâu bản thân tuy cực nhưng đóng góp cho đời nhiều hơn hết! Ngoài việc cung cấp nông sản nó còn cho ta một bài học về tính nết. Sự chịu đựng bằng một thái độ ung dung ấy, khiến ta mũi lòng và phát triển thêm nhân tính.
Cái đức tánh mà ở con người được coi như cao thượng, mang vóc dáng của một triết nhân ấy, nơi con trâu bị gọi là "lì". Tôi dám cam đoan là chẳng có đứa con nít nào không bị mắng là "lì như trâu". Có khi thành nhân nhưng chưa chi mỹ cũng bị ví là "đầu trâu, mặt ngựa".
Tóm lại con trâu là một sinh vật chịu nhiều uất ức nhất!Có tài, có tâm, có tình, có tướng... nhưng lại bị gán cho nhiều tật xấu. Theo đó mà xét ta thấy những cái "xấu" được gán cho trâu bò nói riêng và hầu hết sinh linh nói chung, không hẳn là thực sự xấu.
Bây giờ máy cày, máy xới, máy gặt...đã thay trâu, thay bò làm tất cả mọi việc. Người ta chỉ nuôi chúng để chọi hoặc lấy da, lấy thịt, lấy sữa mà thôi!
Thân phận con trâu đã khác xưa nhiều, buồn tủi hơn vì mất đi phẩm chất cao quí! Mà cũng chưa chắc, bởi làm nhiều thì sai sót nhiều, ít thì sai sót ít, không làm thì chẳng bị ai la rầy mắng mỏ. Luật bù trừ được áp dụng mọi lúc, mọi nơi!
Con trâu, con bò bây giờ ung dung nằm nhai cỏ, nghe đâu ở một số nước chúng còn được cho nghe nhạc và mát xa mỗi ngày...
Biết đâu đến một ngày nào đó cái câu "cực như trâu" lại được đổi thành "sướng như trâu"!
Số lượng của trâu cũng ngày một giảm dần. Ở nước ta hình như trâu chỉ còn được nuôi ở một ít địa phương. Lời hứa sẽ chỉ cho cháu xem con trâu ra làm sao của tôi năm nào e rằng khó thực hiện lắm rồi!
Năm con trâu sắp đến xin chúc các bạn khỏe như trâu, bình thản như trâu trước mọi sự việc xảy ra và sướng như trâu của thời cơ khí hóa toàn bộ nầy!
|
